Anayasa Mahkemesi, Maden Yasası Değisikligi Hakkında Vermiş Olduğu Iptal Kararı Gerekcesini Yayınladı…

Anayasa Mahkemesi'nin kararının özü; Maden Yasası'nın 7/1. maddesinde belirtilen alanlarda madencilik faaliyetlerinin (çevresel etki değerlendirmesi, gayri sıhhî müesseseler ile ilgili hususlar dahil) hangi esaslara göre yürütüleceği yasayla düzenlenmesi gerekir.

Buna rağmen, Bakanlar Kurulu tarafından çıkartılacak yönetmelikle (Madencilik Faaliyetleri İzin Yönetmeliği) belirlenmesini" Anayasaya aykırı olduğu şeklindeki  kararının gerekçelerini yayınladı.

Maden Yasası‘nın 7/1 ile belirtilen alanlar hangi alanlardı?

Orman, muhafaza ormanı, ağaçlandırma alanları, kara avcılığı alanları, özel koruma bölgeleri, milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtı, tabiatı koruma alanı, tarım, mera, sit alanları, su havzaları, kıyı alanları ve sahil şeritleri, karasuları, turizm bölgeleri, alanları ve merkezleri ile kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri, askeri yasak bölgeler ve imar alanları ile mücavir alanlar...

Sözün kısası, ülkemizin varlık alanları, yaşam alanlarının hepsi...peyzaj alanlarının hepsi...

Anayasa Mahkemesi kararında yalnızca kıyılar ve sahil şeritleri ile sit alanları yönünden konu değerlendirilmiş olmasına karşın, Anayasa ve yasalarla koruma altına alınan tüm hassas alanlarda madencilik faaliyetlerinin yapılıp yapılamayacağı, yapılacaksa hangi esaslara göre yapılacağının yönetmelikle değil, yasayla düzenlenmesi gerektiği kararı vardır.

Anayasa Mahkemesi kararın yürürlüğünü bir yıl sonraya bırakmış olmasına karşın, Danıştay 8. Dairesi tarafından yasaya dayanılarak çıkartılan Madencilik Faaliyetleri İzin Yönetmeliği‘nin yürütmesi durdurulduğundan iptal edilen yasada belirtilen alanlarda madencilik faaliyetlerinin yapılma olanağı bulunmamaktadır.

Bu gelişmeler üzerine "Orman, muhafaza ormanı, ağaçlandırma alanları, kara avcılığı alanları, özel koruma bölgeleri,  milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtı, tabiatı koruma alanı,  tarım, mera, sit alanları, su havzaları, kıyı alanları ve sahil şeritleri, karasuları, turizm bölgeleri, alanları ve merkezleri ile kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri, askerî yasak bölgeler ve imar  alanları ile mücavir alanlarda" ayrı ayrı madencilik yapılıp yapılamayacağı, yapılacaksa hangi esaslara göre yapılacağına ilişkin yasal düzenleme yoluna gidilecektir.

Yasal düzenleme yapılıncaya kadar, anayasaya aykırı bulunan yasada belirtilen alanlarda verilen tüm madencilik faaliyetleri geri alınmalıdır.

TMMOB Peyzaj Mimarları Odası,  Anayasa Mahkemesi kararlarında vurgulandığı üzere:

• hukuk devletinin vazgeçilmez ögeleri içinde yer alan yasaların kamu yararına dayanması ilkesiyle bütün kamusal girişimlerin temelinde bulunması doğal olan kamu yararı düşüncesinin yasalara egemen olması,

• özellikle bir ülkenin en önemli doğal yaşam alanı olan ormanların korunması için yasa koyucunun bu esası gözardı etmemesi ve bunu en iyi şekilde yansıtma zorunluluğu,

• günümüzde "kamu yararı" kavramı yanında; "toplum yararı" "ortak çıkar", "genel yarar" gibi birbirinin yerine kullanılan kavramlarla anlatılmak istenen; tümünün "bireysel çıkar" dan farklı onun, üstünde ya da dışında ortak bir yararın amaçlanması,

kararlılığından vazgeçmeyecektir.

Yüksek Mahkemenin gerekçeli kararına http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2009/06/20090611-16.htm adresinden ulaşabilirsiniz.