Hasanoğlan Ozgün Kültür Ve Eğitim Geçmişini Yaşatma Imecesine Katılıyoruz!

1940'lı yıllarda Anadolu'nun ondört ayrı yöresinden gelmiş yoksul köylü çocuklarının raylar üzerinde kalas çekerek, sırtlarında taş taşıyarak kurdukları tarihi Köy Enstitüsü ve Yüksek Köy enstitüsü yapılarını yıkılmaktan, terkedilmişlikten kurtarmaya, genç kuşaklara Köy Enstitüsü kurucularının düşüncesini, özgün kültür ve eğitim geçmişini tanıtmayı amaçlayan bir yapılanma içerisinde yer alıyoruz.

GEÇMİŞTEN GELECEĞE HASANOĞLAN‘DA II. PERDE...

Hasanoğlan‘ı yetmiş yıl önce, uzak diyarlardan toplanmış yoksul köylü çocukları elleriyle kurdular. O gün için istasyonu olmayan Hasanoğlan‘a Lalahan istasyonundan 6 km. boyunca raylar üzerinde kalas çektiler. Sırtlarıyla taş taşıdılar. Balyozla, çekiçle biçim verdiler yaşama.

Tonguç babaları indi trenden sabahın seherinde... Saçlarını okşadı, güneşin kavurduğu yanaklarını öptü; bir sonraki trene binerek Ankara‘daki İlköğretim Genel Müdürlüğü odasına, işinin başına döndü yeniden.

Birer ateş topu oldu o yoksul köylü çocukları. Ellerinin nasırından evrensel bilginin erdemini içmişlerdi. Öğretmen oldular, duvarcı ustası oldular, tarımcı oldular, süt sağıp peynir yaptılar, arı olup kovan doldurdular, balıkçı olup Anadolu‘nun dört bir yanında dalgalarla savaşmaya çıktılar; ekmeklerini taştan çıkarırken önderi oldular toplumlarının... Yazar, şair, ressam oldular, mandolin çalıp orkestralar kurdular, ceketlerini ters çevirip tavuk barına çıktılar köylüleriyle birlikte, horona, halaya durdular, Antigon, Hamlet oynadılar; bilimle buluşturdular halk kültürünün zenginliğini, ebelik ettiler yeniden doğuşuna Anadolu‘nun...

Hep iyiye, güzele, ileriye doğru vurdu yürekleri.

Bir aydınlanma, Rönesans kuruluşu olan Köy Enstitülerinin kalbi ve beyni sayılan Hasanoğlan Köy Enstitüsü ve Yüksek Köy Enstitüsü yapıları, çok önemli bir kültür kalıtımızdır. Oysa ki, bu kalıt bugün adeta yazgısına terkedilmiş durumdadır. Dönem, dönem gündeme getirilen çeşitli düşünceler, taslak ve tasarımlar olmasına karşın etkin bir hareket oluşturulamamış, başlatılmış olan girişimler de sürdürülememiştir. Buna karşın, her girişimin ardından gelen derin sessizlik, adeta yıkım sürecini hızlandırmaktadır. Hasanoğlan Köy Enstitüsü ve Yüksek Köy Enstitüsü yapılarının durumu kaygı uyandırıcıdır, güvenliği tehdit edici duruma gelmeye başlamıştır.

Hasanoğlan‘ın artık hiç zamanı kalmamıştır. Kültür Bakanlığı‘nca kültür varlığı olarak koruma altında bulunduruluyor olması yıkımına, çürümesine engel olamamaktadır. Tarihi ve anıtsal yapıların göz göre göre yok olmasının önüne geçmek zorundayız. Bu yerleşke, tüm yapıları ile ve kendi tarihsel, doğal bütünlüğü içinde korunmalı, onarımlar sağlanmalı, belki de işlevsellik kazandırılmalıdır. 

Hasanoğlan‘ı yaşatmak düşüncesinin,  yalnızca meslek odaları, yüksek öğrenim kurumları, demokratik kitle örgütleri tarafından değil, kendine özgü bir kültür tarihine, yoksul insanlarının emeğine, geleceğine saygılı olması gereken tüm toplum tarafından benimsenmesi ve içselleştirilmesi gerekmektedir.

Böyle bir anlayışla yola çıkarak, sizlerin destek ve katılımı, eleştirileri, düşünsel katkıları ile ayrıntıları gelişecek bir çalışma başlattık. İlk adımımızı 2009 Temmuz ayı başında attık. 3-4-5 Temmuz 2009 tarihlerinde çoğunluğunu üniversite öğrencilerinin oluşturduğu 150‘nin üzerinde katılımcı ile üç günlük bir kamp çalışması yaptık.

Sabahın seherinde davul sesleriyle uyandık. Gülerek başladık günümüze. Öğretmen okullu kardeşlerimizin çelik bardaklarıyla çay içtik, alanlara çıktık.

Köy Enstitülü atalarımız gibi imeceye durduk. Tarihi Köy Enstitüsü ve Yüksek Köy Enstitüsü yapılarının çevresini temizledik, ot yolduk, çalı kestik, çöp topladık, hurdalıkları düzenledik... İşlikler kurup Köy Enstitüleri, edebiyat, felsefe üzerine tartıştık, gazete çıkardık, tiyatroyu, müziği, fotoğrafı konuşup uygulamalar yaptık,  el işleri, ebru, büst becerilerimizi geliştirdik. Yemeğimizi kendimiz dağıtıp bulaşığımızı yıkadık. Yatakhanelerimizin eksiklerini giderdik. Akşamları amfi tiyatroda hünerlerimizi paylaştık, coşkuya eğlendik...       

29 Temmuz‘da ODTÜ Mezunları Derneği Vişnelik yerleşkesinde AFSAD‘ın hazırladığı fotoğraf gösteriminde yeniden buluşup çalışmalarımızı sürdürme kararı aldık. Hasanoğlan Çalışma Grubu oluşturduk.

Ankara‘da bulunan üniversitelerimizin çeşitli fakülte ve yüksek okul yöneticilikleri, öğrenci toplulukları, meslek odaları, demokratik kitle örgütleri, sanatçı dernekleri, öğretmen örgütleri, Hasanoğlan çıkışlı öğretmenlerimiz ve Hasanoğlan halkı çağrımızı yanıt verdi. Kısa süre içerisinde çoğaldık; her gün yeni bir katılımın haberi ulaştı bize...

2-3-4 Ekim tarihinde İkinci Hasanoğlan Çalışması‘nda yeniden bir araya geleceğiz. 2 Ekim Cuma akşamı saat 19.00‘da, Ankara‘dan, AŞTİ karşısından hareket ve akşam Hasanoğlan‘a yerleşme, kayıtların yapılması ile başlayacağız etkinliğimize. Çalışmamız 4 Ekim Pazar günü saat 17.00‘de sona erecek, katılımcılarımız yeniden AŞTİ‘ye taşınacaklardır. Bu kez aramıza Anadolu Öğretmen Lisesi‘nin gönüllü öğrencileri de katılacaklar. Teknik çalışmalarda da kültürel işliklerimizde de öğrenci kardeşlerimizle birlikte olacağız.  Konaklama ve yeme içme gereksinimlerini kendimiz karşılayacağız Ulaşım, iş araç ve gereçlerinin sağlanması,  katılımcı kuruluşlar ve çeşitli belediyelerin imecesi ile sağlanacaktır.

Hasanoğlan Anadolu Öğretmen Lisesi yöneticilerine ve Elmadağ İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü‘ne etkinlikle ilgili bilgiler verilmiş ve verilecektir. Etkinliğin her aşamasında birlikte davranılmaya çalışılacaktır. 

II. HASANOĞLAN ÇALIŞMASI‘nda konaklama olanaklarımız sınırlıdır. Başvuruların durumuna göre, konaklama olanağı sağlayamayacağımız dostlarımızı düşünerek "GÜNDÜZCÜ KATILIMCI" seçeneğini oluşturduk.

Etkinliğimize bu şekilde katılmak isteyen dostlarımız sabah 09.00‘da Hasanoğlan‘da olacaklar, saat 22.00‘de Hasanoğlan yerleşkesinden ayrılacaklardır.

Gündüzcü katılımcı arkadaşlarımız ulaşım için ya kendi olanaklarını kullanacaklar, ya da Gençlik Parkı‘ndan kalkmakta olan Hasanoğlan Özel Halk Otobüsleri‘nden yararlanabileceklerdir. Otobüs seferleri sabah 07‘de başlamakta, akşam 22.00‘ye kadar sürmektedir. Bilet ücretleri 2 TL‘dir.

Gündüzcü katılımcı dostlarımız için okul yemekhanesinden yararlanma olanağı da sağlamaya çalışacağız. Başvuru sayısına göre etkinlikten birkaç gün önce durum aydınlanmış olacaktır.

NELER YAPACAĞIZ?

Genel İlkeler: Hasanoğlan kamp çalışması değişik kurum ve kuruluşların imecesi ile oluşmuş bir çalışmadır. Kamp süresince önceden belirlenmiş bir izlenceyle hareket etmekten çok katılımcıların gönüllü yönelimi ile davranmak yeğlenecektir.

Çalışmalar boyunca katılımcılık, özgür tartışma ortamı, laf yerine iş ilkeleri geçerli olacaktır.

Kamp çalışmasının temelini kayıt yaptırarak kampa katılmış olan katılımcılar oluşturacaktır. İş ve kültür işliklerine izlemek amacıyla geçici sürelerle katılmış olanlar alınmayacak, kayıt yaptırmayanların sağlık ve güvenliği ile ilgili bir sorumluluk üstlenilemeyecektir. 

Kamp süresince sağlık, güvenlik, mutfak ve yatakhane nöbetçileri seçilecek, ivedi bir durum oluştuğunda gerekli önlemler nöbetçiler tarafından alınacaktır.

SABAH-ÖĞLEN SAATLERİ ARASINDA ALAN ÇALIŞMALARI:  ( 08:30 - 12:30 )

- Çevredeki yaban otların, çalıların yolunması,

-Çöp ve atıkların toplanması,

-Çöp ve atıklarla doldurulmuş eski havuzun temizlenmesi,

-I. Hasanoğlan Çalışması sırasında koru girişinde bırakılmış çöp yığınının yakındaki çukura taşınması,

-Gerekli görüntüler ve kayıtların sağlanması.

Çevre ve yapılara yönelik çalışmalar sırasında işlik kümelerine YAPIDER üyesi arkadaşlarımız kolaylaştırıcı olacaklardır. Küme katılımcıları imece alanı dışındaki alanlara gitmeyecek, kümenin iş alanı dışındaki işlere katılmayacaktır.

Çalışmalar sırasında mutlaka eldiven kullanılacaktır. 

Her katılımcı çalışmaya başlarken bir tanıtım kartı alacak ve kamp süresince bu kartı görünür şekilde üzerinde takılı bulunduracaktır.

ÖĞLE SONRASI - AKŞAM SAATLERİ ARASINDA KÜLTÜREL VE ZİHİNSEL ETKİNLİKLER  ( 3 Ekim Cumartesi, 14:00 - 17:00)

Çeşitli kültür işlikleri oluşturulacaktır. Kültür işlikleri de çalışma işlikleri gibi gün içinde alacakları kararlarla kendilerine göre bir izlek düzenleyebilecek, kolaylaştırıcı üyelerini de değiştirme hakkına sahip bulunacaklardır.

İşliklere katılım serbest olup belli işliklere fazla başvuru olması durumunda sınırlamalar getirilebilecektir.

İşlik çalışmaları konferans, yalnızca bilgi sunumu, belletme çalışması şeklinde yürütülmeyecek, ürünler katılımcıların özgür iradeleriyle, tartışma ortamında oluşturulacaktır. Paylaşımın nesnel bir yarar sağlayabilmesi ve ürün verebilmesi için katılımcıların konuyla ilgili olarak ön hazırlık yapmış olmaları gerekmektedir.

Kültür-Sanat işlikleri ürünleri Cumartesi akşamı ve Pazar öğlen sonu amfi tiyatrodaki buluşmada sergilenmeye çalışılacaktır.

KURULMASI DÜŞÜNÜLEN İŞLİKLER:

İkinci Hasanoğlan Çalışması Gazete İşliği,

Tiyatro İşliği,

Köy Enstitüleri Bilgilendirme İşliği,

Resim İşliği,

Edebiyat İşliği (Önceden konu, yazar veya kitap önerilmesi uygun olacaktır),

Müzik İşliği,  

Sinema İşliği,

Fotoğrafçılık İşliği,

Halkbilim İşliği,

Tarım Sorunları İşliği,

Felsefe İşliği,

Seramik ve Ebru İşliği,

Mualla Eyüboğlu Anma İşliği: Yakın bir geçmişte aramızdan ayrılan Hasanoğlan Köy Enstitüsü ve Yüksek Köy Enstitüsü mimarlarından Mualla Eyüboğlu‘nu 3 Ekim Cumartesi akşamı amfi tiyatroda anacağız. TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi konuyla ilgili olarak bir belgesel gösterimi hazırlamaktadır. Bu işliğe katılacak arkadaşlarımızın da kendi bulabildikleri belge ve yazıları etkinlik sırasında paylaşmaları sağlanacaktır. 

GENEL ETKİNLİKLER:

3 Ekim Cumartesi akşamı saat 18‘de Amfi Tiyatroda

I. Mualla Eyüboğlu Anması,

II. AFSAD Fotoğraf ve Belgesel Gösterimi,

III. Grup İmece Müzik Dinletisi,

IV. Gündüz İşliklerinden Önerilen Çalışmalar (belki bir kısa oyun)‘un sergileneceği bir izlek uygulanacaktır.

4 Ekim Pazar

Saat 14.00‘de Amfi Tiyatroda veya kapalı Konferans Salonu‘nda HASANOĞLAN‘IN GELECEĞİ başlıklı bir açık oturum düzenlenecektir.

İkinci Hasanoğlan Çalışması, 4 Ekim Pazar günü saat 17.00‘de tamamlanacak, yatılı katılımcılar AŞTİ karşısındaki buluşma noktasına taşınacaktır.

Bilgi ve İletişim için:

Peyzaj Mimarları Odası Genel Merkezi
0312 418 62 50 - 418 15 06