Trabzon` Un Gobekli Tepesi Hadrianus Limanı Kazısı

 TRABZON` UN GÖBEKLİ TEPESİ HADRİANUS LİMANI KAZISI

4000 yıllık tarihi ile şehri kadim, şehri müzeyyen (bezenmiş şehir), hurşidabad (güneş ülkesi), şehri azim, mamuri kadim (kadimden beri bayındır), tahtı kadim vb. birçok güzel sıfatla anılan, Fatih`in fethettiği, Yavuz Sultan Selim`in valilik yaptığı, Kanuni Sultan Süleyman`ın doğduğu tarihi ile ön plana çıkan ancak tarihi ile bir arada yaşayamayan şehir Trabzon.

1937 yılında park yapılması amacıyla kaldırılan Gülbahar Hatun Külliyesi imaret mezarlığı, 1958 yılında araç geçişine engel olması gerekçesi ile yıktırılan opera binası ve yeni yapılacak binaların temel kazıları sırasında inşaatların durdurulmaması amacıyla aceleyle üzeri kapatılan birçok tarihi kalıntı kaybedilmiştir. Ayrıca Karadeniz Bölgesi kıyılarında oldukça fazla tarihi mekan ve kalıntıların var olduğu bilinmekte, ancak 119 km uzunluğunda olan kıyı şeridimizde bulunan tarihi kalıntılarımız ve doğal kıyılarımızın %86`sı Karadeniz sahil yolu çalışmaları ile maalesef ki yok olmuştur. Bu örnekler tarihimizle bağımızın kopmasına örnek gösterilebilecek mesnetsiz müdahalelerden yalnızca birkaçıdır.

Tarihçilerin 1. Devir kuruluş devri ( M.Ö. 2000-750 ), 2. Devir serbest şehir ( M.Ö. 750- M.S. 50 ), 3. Devir Roma devri ( M.S. 50 – 395), 4. Devir Bizans devri ( M.S. 395-1204), 5. Devir Komnennoslar devri (1204-1461) ve 6. Devir Osmanlı İmparatorluğu dönemi (1461-1923)  olmak üzere 6 devire ayırdığı sürekli olarak söylemlerimizde kullandığımız 4000 yıllık Trabzon tarihinden hangi tarihi yapılarını günümüze kadar koruyabildiğimizi, hangilerine hakkettiği saygıyı gösterebildiğimizi ya da hangi yapıyı her fırsatta dile getirdiğimizi, Trabzon`un kurtuluşu olarak gösterdiğimiz kültür turizmine hizmet edebilecek şekilde düzenleyebildiğimizi kendimize sormamız, özeleştiri yapmamız gerekiyor.

Birkaç gün önce Ortahisar İlçesi Pazarkapı Mahallesinde Trabzon Büyükşehir Belediyemizce yapılması planlanan otopark çalışması için yapılan kazılarda yukarıda da bahsettiğimiz, her yazımızda tekrarladığımız, tarihçiler tarafından 6 devire ayırılan 4000 yıllık tarihimizin 3. Deviri olan Roma dönemine ait olduğu tahmin edilen hadrianus limanı kalıntıları sayesinde, tarihimizi ispat fırsatı elimize geçmişken yukarıda bahsedilen kötü örnekler gibi yıkılmasına veya üzerinin aceleyle kapatılmasına izin verilmemeli, Trabzon`la ilgili yöneten konumunda bulunan herkes bir araya getirilerek, tüm imkanlar seferber edilmeli ve bölgede yapılan kazıya destek verilmelidir.

TMMOB Peyzaj Mimarları Odası Trabzon Şubesi olarak çalışmaya destek veren her yöneticiye, kazı çalışmalarını titizlikle yürüten uzmanlara ve her çalışana, gündem olmasına destek veren her medya çalışanına teşekkür ediyoruz. Ayrıca bu kazıya tam destek veriyor, tüm bölge yöneticilerini göreve çağırıyor kazı alanının genişletilmesi konusunda çalışanlara destek verilmesini talep ediyor ve üzerinin kapatılmaması konusunda kazının takipçisi olacağımızı belirtmek istiyoruz.

TMMOB Peyzaj Mimarları Odası

2. Dönem Yönetim Kurulu